---------
ಯಲ್ಲಾಪುರ : ತಾಲೂಕಿನ ಹುಣಶೆಟ್ಟಿಕೊಪ್ಪ ಗ್ರಾಮದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಲಾವಿದ ಚೂಡಾಮಣಿ ಶೇಷು ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್ ಮತ್ತು ಅವರ ಕುಟುಂಬದವರು ಕಳೆದ 40 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಮಣ್ಣಿನ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಸುವ ಪವಿತ್ರ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ನಡೆಸಿ, ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಹಬ್ಬದ ಆಚರಣೆಗೆ ಪಣತೊಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಕುಟುಂಬದವರ ಈ ಶ್ರಮವು ಅವರ ತಂದೆ ದಿ.ಶೇಷು ಬಾಂದೊಡ್ಕರರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡದ್ದು. ಈಗ ಅವರ ಮಗ ಚೂಡಾಮಣಿ ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ತಾಯಿ, ಮತ್ತು ತಂಗಿಯ ಸಹಕಾರದಿಂದ ಈ ಕಲೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಮಣ್ಣಿನ ಗಣೇಶನಿಗೆ ಬೃಹತ್ ಬೇಡಿಕೆ ಇರುವುದು ವಿಶೇಷವಾಗಿದೆ. ಇವರು ತಯಾರಿಸುವ ಮೂರ್ತಿಗಳು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ತಾಲೂಕು ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿವೆ.
ಮೂರ್ತಿ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಮುಹೂರ್ತ: ಚೂಡಾಮಣಿ ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್ ಅವರು ಚತುರ್ಥಿಯ ಮೂರು ತಿಂಗಳು ಮೊದಲು ಮೂರ್ತಿಯ ತಯಾರಿಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮಣ್ಣಿನ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಮಾಡುವ ಇವರು ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ದೊರೆಯುವ ಶುದ್ಧ ಮಣ್ಣಿನ ಬಳಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹುಣಶೆಟ್ಟಿಕೊಪ್ಪದ ಹೊಲವೊಂದರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಗುಣಮಟ್ಟದ 6 ಇಂಚು ಮೇಲ್ಪದರದ ಮಣ್ಣು ತೆಗೆದು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ನಂತರ ಅದನ್ನು ಸಂಗ್ರಹ ಮಾಡಿ ಕುಟ್ಟಿ ಸಾಣಿ ಹಿಡಿದು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಬಳಿಕ ಈ ಮಣ್ಣು ಅನೇಕ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಪವನ್ನಾಗಿ ರೂಪಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ಇವರು ತಯಾರಿಸುವ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳಿಗೆ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬಣ್ಣಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದು, ಯಾವುದೇ ರಾಸಾಯನಿಕ ಬಣ್ಣಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಡೆದು ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶನ ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಮಾದರಿಯಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಗಣಪ ಮೂರ್ತಿಗಳ ಪೂರೈಕೆ:
ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ಗಣಪ ಮೂರ್ತಿಗಳ ಪೂರೈಕೆ: ಚೂಡಾಮಣಿ ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್ ಅವರು ಯಲ್ಲಾಪುರ, ಮುಂಡಗೋಡ, ಗುಂಜಾವತಿ, ಕೊಡಸೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಗ್ರಾಮಗಳ ಗಣೇಶೋತ್ಸವಗಳಿಗೆ ಬೃಹತ್ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುತ್ತಾರೆ. 3.5 ಅಡಿ, 4 ಅಡಿ ಮತ್ತು 4.5 ಅಡಿ ಎತ್ತರದ ವಿವಿಧ ಗಣಪ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿದ ಇವರು, ಸ್ಥಳೀಯ ಗಣೇಶೋತ್ಸವ ಸಮಿತಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಹೋಬಳಿ, ತಾಲೂಕಿನ ವಿವಿಧೆಡೆ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
ಕುಟುಂಬದ ಬೆಂಬಲ:
ಕುಟುಂಬದ ಬೆಂಬಲ: ಈ ಕಲಾವಿದನಿಗೆ ಕುಟುಂಬದವರ ಬೆಂಬಲ ಅಪಾರವಾಗಿದೆ. ಈ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತಾಯಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ, ಪತ್ನಿ ನಿಖಿತಾ, ಮತ್ತು ತಂಗಿ ದಿವ್ಯಾ ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್‌ರ ಸಹಕಾರ ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ತರವಾಗಿದೆ. ಗಣೇಶನ ತಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕೌಶಲ್ಯವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.
ಚೂಡಾಮಣಿ ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್ ಅವರು ಮೆಕ್ಯಾನಿಕಲ್ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಚತುರ್ಥಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಊರಿಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ, ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ತಮ್ಮ ಈ ಶ್ರೇಷ್ಠ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಇಡೀ ಉತ್ಸವ:
ಚೂಡಾಮಣಿ ಬಾಂದೊಡ್ಕರ್‌ರ ಈ ಕಾರ್ಯದಿಂದ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಆವರಣವಿಲ್ಲದೆ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಇವರು ಸಮಾಜದ ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಾರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಯಲ್ಲಾಪುರ: ಪಟ್ಟಣದ ತಿಲಕ ಚೌಕದ ಶ್ರೀ ಗಜಾನನೋತ್ಸವ ಸಮಿತಿಯು ಈ ವರ್ಷ 58 ನೇ ವರ್ಷದ ಗಣೇಶೋತ್ಸವವನ್ನು ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ. 1966 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾದ ಈ ಸಮಿತಿ, ಯಲ್ಲಾಪುರ ತಾಲೂಕಿನ ಮೊದಲ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಣೇಶೋತ್ಸವ ಸಮಿತಿಯಾಗಿದೆ. ಆರಂಭದಿಂದಲೇ ಸಮಿತಿ ವಿವಿಧ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿದ್ದು, ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಗಣಪತಿ ಹಬ್ಬವನ್ನು ವೈಭವದಿಂದ ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ. 
ಬೆಳ್ಳಿ ಕಿರೀಟ ಮತ್ತು ಪ್ರಭಾವಳಿ: 
ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದ ಮಹಾ ಅನ್ನಸಂತರ್ಪಣೆ: 
ಸಮಿತಿಯ ಸಕ್ರಿಯ ಸದಸ್ಯರು :
ಯಲ್ಲಾಪುರ : ತಾಲೂಕಿನ ಬೈಲಂದೂರು ಗ್ರಾಮದ ಯುವಕ ಹಾಗೂ ಶಿಗ್ಗಾಂವಿಯ ಶಾಹಿ ಎಕ್ಸಪೋಟ್ಸ್ ಪ್ರೈವೆಟ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಕಂಪನಿಯ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಎಚ್ ಆರ್ ಎಕ್ಸಿಕ್ಯೂಟಿವ್ ಆಗಿರುವ ಸಂಜಯ ಚವ್ಹಾಣ, ಸತತ 5 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 12 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿ ಕಾಲ್ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಗಣಪತಿ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತು ತರುವ ವಿಶೇಷ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು 5ನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ತಲುಪಿದ್ದು, ಅವರು ಪ್ರಾಚೀನ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಮತ್ತು ಶ್ರದ್ಧೆ, ಭಕ್ತಿಯ ಸಂಕೇತವನ್ನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 
ಅವರು ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಹಿಂದಿನ ಕೆಲವು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ತಲೆಮಾರುಗಳಿಂದಲೂ ಈ ಅಭ್ಯಾಸವನ್ನು ಕುಟುಂಬಸ್ಥರು ಮತ್ತು ಓಣಿಯಯವರು ಪಾಲಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಗಣಪತಿ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಮನೆಗೆ ತರುವುದೇ ಒಂದು ಶ್ರದ್ಧೆಯ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು. ಸಂಜಯ ಅವರ ಈ ಸೇವೆ ಆ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವಂತೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ. ಇದರಿಂದ ಅವರು ಕೇವಲ ತನ್ನ ಕುಟುಂಬದ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ, ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಪ್ರಚೋದಕ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನು ಹಂಚುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಯಲ್ಲಾಪುರ: ಶಾಸಕರಾದ ಶಿವರಾಮ ಹೆಬ್ಬಾರ್ ಅವರು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 7ರಂದು ಅರಬೈಲ್ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ ಉತ್ಸವದ ಅಂಗವಾಗಿ, ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಜಾನೋತ್ಸವ ಸಮಿತಿಯ ವತಿಯಿಂದ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿರುವ ಶ್ರೀ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹಾಗೂ ಜನರ ಶ್ರೇಯೋಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ದೇವರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. 
ಅರಬೈಲ್ ಗ್ರಾಮವು ಯಲ್ಲಾಪುರದ ಪ್ರಮುಖ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದ್ದು, ಶಾಸಕರ ನಿವಾಸವೂ ಇದೇ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿವರ್ಷವೂ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿಯನ್ನು ಸಂಭ್ರಮದಿಂದ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜನರು ಗ್ರಾಮದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಆರೋಗ್ಯ, ಸಮೃದ್ಧಿ ಕೋರಿ ಗಣೇಶ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಜಾನೋತ್ಸವ ಸಮಿತಿಯ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿ ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. 
ಮುಂದೆ ಇದೇ ವೇದಿಜೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಭಕ್ತಿಗೀತೆಗಳು ಹಾಗೂ ವಿವಿಧ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೆ ಮನೋರಂಜನೆ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಾಲಾಗಿದೆ. ಶಿವರಾಮ ಹೆಬ್ಬಾರ್ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಅಉವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮದ ಹಿರಿಯರು, ಮಹಿಳಾ ಸಂಘಗಳ ಪ್ರಮುಖರು, ಶಾಲೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಸದಸ್ಯರು ಇದ್ದರು.
.
ಯಲ್ಲಾಪುರ: ಇಲ್ಲಿನ ಉಪ ಅರಣ್ಯ ಸಂರಕ್ಷಣಾಧಿಕಾರಿ ಕಚೇರಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ ಗಣಪತಿ ಮೂರ್ತಿ ಅರಣ್ಯದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸೌಂದರ್ಯವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸುವಂತಹ ಮೂರ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ಅರಣ್ಯದಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿರುವ ಗಣಪ ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲೆ ಕಳಿತಿರುವ ಆನೆಯ ಮೇಲಿನ ಆಸೀನ ಗಣಪನ ದೃಶ್ಯವು ಹರ್ಷದಾಯಕವಾಗಿ ಮೂಡಿಬಂದಿದೆ. ಗಣಪನ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಹುಲಿ ತಲೆ ಎತ್ತಿ ನಿಂತಿರುವುದು ಹಾಗೂ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜಿಂಕೆ ತಲೆ ತಿರುಗಿಸಿ ಗಮನವಿಟ್ಟು ನೋಡುವುದರಿಂದ ಇಡೀ ಮೂರ್ತಿ ವಿನ್ಯಾಸ ಸೃಜಾತ್ಮಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಕೃತಿಯ ಪ್ರಾಧಾನ್ಯವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. 
ಆದರೆ, ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಈ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ವಿಷಯದ ಕಡೆಗೂ ಗಮನಹರಿಸುವುದು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ - ಅದು ಮೂರ್ತಿ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸಿಡಿ ಹೊಡೆಯುವ ಪಟಾಕಿಗಳಿಂದಾಗುವ ಪರಿಸರ ಹಾನಿ. ಪಟಾಕಿಗಳು ಪರಿಸರಕ್ಕೆ ಗಂಭೀರ ಹಾನಿ ಮಾಡುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಜೀವ ಜಂತುಗಳಿಗೆ ಅಪಾಯಕಾರಿಯಾಗುತ್ತವೆ. ಈ ಹಿನ್ನಲೆಯಲ್ಲಿ, ಮೂರ್ತಿಯ ವಿಸರ್ಜನೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಪರಿಸರ ರಕ್ಷಣೆ ಪಾಲಿಸಬೇಕೆಂದು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳಿಂದ ಸಾರ್ವಜನಿಕರು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. 
ಯಲ್ಲಾಪುರ : ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ ಎಂದರೆ ಭಕ್ತರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಬ್ಬ. ಇದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಭಾದ್ರಪದ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಶುಕ್ಲ ಚತುರ್ಥಿಯಂದು ಭಾನುವಾರದ ನಂತರದ ನಾಲ್ಕನೇ ದಿನ ನಂತರ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗಣೇಶನನ್ನು ವಿದ್ಯಾಯುಧಿ, ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ನಿವಾರಿಸುವ ದೇವತೆ ಎಂದು ಭಕ್ತರು ಪೂಜಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ಹಬ್ಬವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದೆ.
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಣೇಶೋತ್ಸವದ ಆಚರಣೆಯ ಪ್ರಾರಂಭವನ್ನು 1893ರಲ್ಲಿ ಮಹಾನ್ ನಾಯಕ ಬಾಳಗಂಗಾಧರ ತಿಲಕ್ ಅವರು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಹಾಗೂ ಜನರನ್ನು ಒಕ್ಕೂಟಗೊಳಿಸಲು ತಿಲಕ್ ಅವರು ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಆಚರಿಸಲು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡಿದರು. ಈ ಉತ್ಸವದ ಮೂಲಕ ಜನರು ಸಮೂಹವಾಗಿ ಒಟ್ಟುಗೂಡುವ, ದೇಶಾಭಿಮಾನವನ್ನು ತೋರುವ ಒಂದು ವೇದಿಕೆಯಾಗಿತು. ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಗಣೇಶೋತ್ಸವವು ಅದಾಗಲೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದಿದ್ದಾಗ, ಇತರ ರಾಜ್ಯಗಳು ಕೂಡಾ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಅದ್ಧೂರಿಯಾಗಿ ಆಚರಿಸುತ್ತಾ, ಸಾಮೂಹಿಕ ಗಣಪತಿ ಮೂರ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.
ತಿಲಕ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಗಣೇಶೋತ್ಸವವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಯಿತು. 1893ರಲ್ಲಿ ಈ ಹಬ್ಬವು ಜನರ ಹೃದಯಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದು, ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಗಣೇಶನ ಮೂರ್ತಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ, ಪೂಜೆ, ಹೋಮ-ಹವನದೊಂದಿಗೆ ಹಲವಾರು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ತಿಲಕ್ ಅವರು ಬರೆದ ಎಸ್ಪೌಸ್ಲರ್ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಮೂಲಕ, ಅವರು ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಚಲಿತಗೊಳಿಸಿದರು. ಜನರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಲು, ಬುದ್ಧಿಜೀವಿಗಳು, ಕವಿಗಳು, ಕಲೆಗಾರರು ಈ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿ, ತಮ್ಮ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿದರು.
ಹಿಂದಿನಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಆಚರಣೆ